Czym jest blokada zwoju gwiaździstego?
Blokada zwoju gwiaździstego (stellate ganglion block, SGB) jest szeroko stosowaną procedurą w praktyce klinicznej, wykorzystywaną w leczeniu różnorodnych stanów bólowych i niebólowych. Obejmuje ona podanie środków znieczulających miejscowo w okolicy zwoju gwiaździstego, który stanowi część szyjnego układu współczulnego. Zwój gwiaździsty powstaje z połączenia dolnego zwoju szyjnego i zwoju T1, a jego lokalizacja znajduje się pomiędzy kręgami C6 i C7. Zawiera współczulne włókna przedzwojowe unerwiające głowę i szyję oraz współczulne włókna pozazwojowe unerwiające kończyny górne i serce.
SGB znajduje zastosowanie w leczeniu bólu głowy, twarzy, ucha, nosa, gardła, jamy ustnej, szyi, barku i kończyn górnych, a także w przypadku opornej dusznicy bolesnej, zaburzeń rytmu serca czy depresji. W przeszłości blokada zwoju gwiaździstego była często wykonywana przy użyciu metody pozycjonowania powierzchniowego. Jednak w ostatnich latach, wraz z dojrzewaniem technologii obrazowania ultrasonograficznego i upowszechnieniem sprzętu USG w praktyce klinicznej, ultrasonograficznie kierowana blokada zwoju gwiaździstego stała się realną alternatywą dla lekarzy. Technologia obrazowania ultrasonograficznego pozwala na precyzyjną wizualizację SGB: pod kontrolą USG, co znacznie poprawia bezpieczeństwo i skuteczność tej techniki. Dzięki ultrasonografii proces nakłucia może być obserwowany w czasie rzeczywistym, można uniknąć sąsiadujących istotnych narządów i naczyń krwionośnych, a także monitorować rozprzestrzenianie się leków.
Jak ustalić optymalną dawkę lidokainy?
Mimo że zastosowanie ultrasonografii pomogło klinicystom zapewnić bezpieczeństwo blokad nerwowych, nadal istnieją luki dotyczące optymalnych dawek (objętości i stężenia) środków znieczulających miejscowo stosowanych w blokadach nerwowych. Określenie najniższej skutecznej dawki środka znieczulającego miejscowo do ultrasonograficznie kierowanej SGB, tj. dawki, która mogłaby zminimalizować działania niepożądane spowodowane przedawkowaniem środka znieczulającego miejscowo przy jednoczesnym zapewnieniu dobrego efektu blokującego, stanowi podstawę do racjonalnego klinicznie stosowania tej metody leczenia. Niemniej jednak, minimalna skuteczna objętość i stężenie środka znieczulającego miejscowo do stosowania w ultrasonograficznie kierowanej SGB nie zostały jeszcze określone.
W niniejszym badaniu zastosowano metodę biased-coin design (BCD) z sekwencyjną alokacją góra-dół (up-and-down sequential allocation method, UDM), która umożliwia określenie optymalnej dawki leku poprzez zminimalizowanie liczby wymaganych prób oraz zużycia zasobów, i jest preferowaną metodą projektowania badań do szacowania dawki o wyższym percentylu efektu. Ponadto lidokaina należy do amidowej klasy środków znieczulających miejscowo. Charakteryzuje się szybkim początkiem działania, szerokim rozproszeniem, silną penetracją, brakiem znaczącego efektu rozszerzającego naczynia i praktycznie nie powoduje podrażnienia tkanek, co czyni ją jednym z najczęściej stosowanych środków znieczulających miejscowo w SGB. W tym badaniu celem było określenie 90% minimalnej skutecznej objętości (MEV90) i stężenia (MEC90) lidokainy do stosowania w ultrasonograficznie kierowanych SGB.
Kluczowe informacje o blokadzie zwoju gwiaździstego (SGB):
- Jest to procedura polegająca na wstrzyknięciu środka znieczulającego w okolicę zwoju gwiaździstego pod kontrolą USG
- Wskazania obejmują:
– Ból głowy, twarzy, szyi i kończyn górnych
– Zaburzenia rytmu serca
– Bezsenność
– Porażenie twarzy - Skuteczność blokady potwierdza:
– Wystąpienie zespołu Hornera po stronie zablokowanej
– Wzrost temperatury tkanek ≥1°C w obszarze blokady - Optymalne dawkowanie lidokainy:
– MEV90: 3,83 ml przy stężeniu 1%
– MEC90: 0,38% przy objętości 4 ml
Jak zapewnić bezpieczeństwo i precyzję procedury SGB?
Badanie zostało zatwierdzone przez Komisję Etyki Medycznej Union Hospital of Tongji Medical College, Huazhong University of Science and Technology (Nr UHCT230596) i przestrzegało zasad Deklaracji Helsińskiej 2013. Pisemna świadoma zgoda została uzyskana od wszystkich uczestników. Badanie zostało zarejestrowane przed włączeniem pacjentów na stronie https://www.chictr.org.cn (ChiCTR2300078277) w dniu 4 grudnia 2023 r. Pacjenci byli włączani od 4 grudnia 2023 r. do 16 kwietnia 2024 r.
Badanie przeprowadzono na pacjentach poddawanych ultrasonograficznie kierowanej SGB w Departamencie Bólu w Union Hospital of Tongji Medical College, Huazhong University of Science and Technology, z powodu bólu głowy, twarzy lub kończyn górnych, bezsenności lub porażenia twarzy. Do badania włączono osoby w wieku 18-80 lat, z klasą ASA I-III, z BMI 18,0-27,9 kg/m2, obu płci. Kryteria wykluczenia obejmowały: alergię na środki znieczulające miejscowo; przeciwwskazania do blokady nerwowej (zaburzenia krzepnięcia, posocznica, guz w miejscu nakłucia, zakażenie i inne pokrewne choroby); deformację szyi; uraz szyi lub operację z widocznymi bliznami; zaburzenia psychiczne lub choroby ośrodkowego układu nerwowego lub niemożność współpracy; poważną niewydolność sercowo-płucną i innych ważnych narządów; ciążę lub karmienie piersią.
Po wejściu do sali zabiegowej, rutynowo zapewniano dostęp dożylny; tlen podawano przez kaniulę nosową z przepływem 2 l/min; oraz monitorowano EKG, nieinwazyjne ciśnienie krwi i saturację tlenem (SpO2). Procedura ultrasonograficznie kierowanej SGB była wykonywana przez lekarza leczącego ból, zaznajomionego z ultrasonografią i operacjami blokad nerwowych (lekarze specjaliści z co najmniej 3-letnim doświadczeniem zawodowym), a proces operacyjny ściśle przestrzegał zasad aseptyki. Pacjenta układano w pozycji leżącej na plecach z głową lekko przechyloną na przeciwną stronę, z cienką poduszką pod barkiem i głową lekko odchyloną do tyłu, aby w pełni odsłonić szyję.
Sonda liniowa wysokiej częstotliwości (Labat PG, Shenzhen Wisonic Medical Technology Co., Ltd.) była umieszczana na poziomie chrząstki pierścieniowatej. Pozwalało to na lokalizację kluczowych punktów anatomicznych dla SGB, w tym tętnicy szyjnej wspólnej, żyły szyjnej wewnętrznej, wyrostka poprzecznego kręgu szyjnego i jego wystających guzków przedniego i tylnego, a także mięśnia długiego szyi pokrytego powięzią przedkręgową, który znajduje się na powierzchni powierzchownej wyrostka poprzecznego. Następnie sondę ultrasonograficzną przesuwano dogłowowo, aż zniknął guzek przedni wyrostka poprzecznego C6, ścieżka nakłucia nie była zablokowana przez struktury kostne, a w ścieżce nakłucia nie było ważnych struktur nerwowo-naczyniowych. Po określeniu punktu nakłucia skóry, zastosowaniu miejscowej dezynfekcji i ułożeniu sterylnego opatrunku, operator kontynuował wprowadzanie w płaszczyźnie igły punkcyjnej 20G z krótkim ścięciem. Pod kontrolą ultrasonograficzną igła punkcyjna była przeprowadzana przez mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy i mięsień pochyły przedni, do dolnej części tętnicy szyjnej wspólnej, powierzchni mięśnia długiego szyi i głębokiej powierzchni powięzi przedkręgowej. Następnie operator powoli wstrzykiwał lidokainę po sprawdzeniu, że nie pobrano krwi ani gazu. Po zakończeniu wstrzyknięcia leku, sonda ultrasonograficzna była używana ruchem zamiatającym do obserwacji dyfuzji leku i potwierdzenia, że lek rozprzestrzenił się między mięśniem długim szyi a przestrzenią powięzi przedkręgowej. Następnie igła punkcyjna była usuwana, a miejsce nakłucia sterylizowane i pokrywane aseptycznym opatrunkiem. Pacjent był odsyłany na oddział, jeśli po 30 minutach obserwacji nie wystąpiły żadne wyraźne reakcje niepożądane.
Czy metodologia BCD-UDM zwiększa precyzję dozowania?
W badaniu dotyczącym MEV90 lidokainy, eksperci zalecają stosowanie stężenia lidokainy 0,5%-1,0% dla ultrasonograficznie kierowanej SGB. Aby zapewnić odpowiednią blokadę zwoju gwiaździstego i uniknąć niepowodzeń blokady spowodowanych niskim stężeniem, w badaniu MEV90 wybrano 1% lidokainę. W niniejszym badaniu zastosowano projekt BCD-UDM, w którym pierwszy pacjent otrzymał 2 ml 1% lidokainy, a objętość stosowana u każdego kolejnego pacjenta zależała od wyników blokady u poprzedniego pacjenta, z przylegającym krokiem objętościowym wynoszącym 0,2 ml. Jeśli blokada nie powiodła się u poprzedniego pacjenta, objętość dla następnego pacjenta zwiększano o 0,2 ml. Jednak jeśli blokada zakończyła się sukcesem, objętość otrzymana przez następnego pacjenta była losowo przydzielana metodą biased-coin, z 11% prawdopodobieństwem zmniejszenia objętości o 0,2 ml i 89% prawdopodobieństwem pozostawienia objętości bez zmian. Ta część badania została zakończona po osiągnięciu 45 przypadków skutecznej blokady.
Sekwencyjna alokacja w BCD-UDM została przeprowadzona przy użyciu wygenerowanej komputerowo listy liczb losowych przygotowanej w Excelu (Microsoft Corp.) przez statystyka. Badacz uzyskiwał dostęp do listy i przygotowywał odpowiednie strzykawki z lidokainą w pomieszczeniu do przygotowywania leków, a następnie transportował strzykawki do sali zabiegowej. W ten sposób pacjent, lekarz i opiekun byli zaślepieni na przydział objętości.
W drugiej części badania, wykorzystując wyniki uzyskane z SGB z 1% lidokainą, ekstrapolowano MEV99 lidokainy. Ta wartość została wykorzystana do podjęcia decyzji o objętości lidokainy wstrzykiwanej w drugiej części badania. W drugiej części zastosowano ten sam projekt badania jak opisano dla pierwszej części; stężenie lidokainy dla pierwszego pacjenta ustalono na 0,2%. Stężenie dla każdego kolejnego pacjenta było dostosowywane w oparciu o wynik blokady u poprzedniego pacjenta, z przylegającym krokiem stężenia wynoszącym 0,1%. Jeśli blokada nie powiodła się, stężenie dla następnego pacjenta zwiększano o 0,1%. Jednak jeśli blokada zakończyła się sukcesem, stężenie dla następnego pacjenta było losowo wybierane przy użyciu biased coin, z 11% prawdopodobieństwem zmniejszenia o 0,1% i 89% prawdopodobieństwem pozostania bez zmian. Badanie zostało zakończone po osiągnięciu 45 przypadków skutecznej blokady.
Jak oceniamy skuteczność ultrasonograficznie kierowanej SGB?
Oznaką udanej SGB było wystąpienie zespołu Hornera po stronie zablokowanej lub wzrost temperatury ≥ 1°C w obrębie głowy, twarzy lub kończyn górnych po stronie zablokowanej, co wskazywała termografia w podczerwieni. Oddzielny badacz (lekarz, który nie wykonywał blokady nerwowej) rejestrował wystąpienie zespołu Hornera u pacjentów w ciągu 10 minut po SGB. Termografia w podczerwieni była stosowana do uchwycenia zmian temperatury skóry głowy, twarzy i kończyny górnej po stronie zablokowanej przed i 5 oraz 10 minut po podaniu blokady, w celu kompleksowej oceny, czy blokada SGB była skuteczna. Rejestrowano wystąpienie reakcji niepożądanych, w tym chrypki, dysfagii, osłabienia kończyny górnej po stronie blokady, miejscowego krwiaka, odmy opłucnowej i zatrucia środkiem znieczulającym miejscowo, po blokadzie. Rejestrowano częstość akcji serca, SpO2 i średnie ciśnienie tętnicze przed i 10 minut po podaniu blokady.
W badaniu zastosowano dwustopniowy projekt BCD-UDM. Statystycznie, co najmniej 45 pacjentów z udaną blokadą było wymaganych do obliczenia MEV90 i MEC90 za pomocą regresji izotonicznej. 95% CI wyników obliczono za pomocą algorytmu bootstrappingu, z 2000 powtórzonymi próbkami. Do tworzenia wykresów wykorzystano GraphPad Prism 8 (GraphPad, Inc.). Zastosowano algorytm pooled-adjacent-violators (PAVA) do regresji izotonicznej w celu uzyskania skorygowanego wskaźnika pozytywnego. PAVA ma trzy estymatory dawki, z których μ3 jest najbardziej dokładny. Estymator dawki μ3 został zdefiniowany jako interpolowana dawka o szacowanej toksyczności równej dokładnie 0,9. Stąd w tym badaniu μ3 reprezentuje dawkę leku, gdy osiągnięto efekt docelowy (0,9). Następnie przeprowadzono punktowe i przedziałowe oszacowania za pomocą wyśrodkowanej regresji izotonicznej w celu uzyskania MEV99 i MEC99 oraz ich 95% CI z danych. Analizy statystyczne przeprowadzono przy użyciu R v.4.3.1 (R Foundation for Statistical Computing). Zmienne ciągłe przedstawiono jako średnią ± odchylenie standardowe. Zmienne kategoryczne przedstawiono jako liczby i procenty.
Bezpieczeństwo i monitorowanie procedury:
- Wymagane badania przed zabiegiem:
– EKG
– Pomiar ciśnienia krwi
– Monitorowanie saturacji (SpO2) - Kluczowe aspekty bezpieczeństwa:
– Procedura wykonywana w warunkach aseptycznych
– Konieczna kontrola USG w czasie rzeczywistym
– 30-minutowa obserwacja po zabiegu - Przeciwwskazania:
– Zaburzenia krzepnięcia
– Zakażenia w miejscu wkłucia
– Deformacje szyi
– Ciąża i karmienie piersią - Możliwe działania niepożądane:
– Chrypka
– Dysfagia
– Osłabienie kończyny górnej
– Miejscowy krwiak
Jakie wyniki uzyskano w badaniu ultrasonograficznie kierowanej SGB?
Ogółem do badania włączono 110 pacjentów; 58 uczestniczyło w pierwszej części badania (minimalna skuteczna objętość), a 52 uczestniczyło w drugiej części badania (minimalne skuteczne stężenie). Sekwencje BCD dla objętości i stężenia lidokainy przedstawiono na Rys. 2.
W badaniu dotyczącym skutecznej objętości lidokainy, średni wiek 58 pacjentów wynosił 52,3 lat, a 67,2% tej grupy stanowiły kobiety. SGB zakończyła się sukcesem u 45 pacjentów, a nie powiodła się u 13 pacjentów. Nie stwierdzono istotnych różnic między grupami z udaną i nieudaną SGB pod względem wieku, płci, BMI lub klasy ASA.
W drugiej części badania, badającej skuteczne stężenie lidokainy dla SGB, wykorzystano wyniki badania objętościowego. Do tej części badania włączono 52 pacjentów; u 45 z nich SGB zakończyła się sukcesem, podczas gdy u siedmiu nie powiodła się. Średni wiek grupy wynosił 46,5 lat, podczas gdy 67,3% stanowiły kobiety.
Termografia w podczerwieni wykazała progresywny wzrost temperatury po stronie zablokowanej w przypadkach udanej SGB. W badaniu MEV90 (objętość 1% lidokainy) znaczące podwyższenia temperatury wystąpiły zarówno po 5 minutach, jak i po 10 minutach po blokadzie we wszystkich mierzonych miejscach (czoło, policzek, kończyna górna) wśród udanych bloków (n = 45), przy czym policzek wykazywał najbardziej wyraźną zmianę (ΔT: +1,17°C po 5 minutach, +1,41°C po 10 minutach). Z kolei grupa niepowodzeń (n = 13) wykazała tylko marginalne ocieplenie czoła po 10 minutach (ΔT: +0,53°C, P = 0,019), które pozostało poniżej klinicznego progu sukcesu (≥ 1°C). Temperatury wyjściowe nie różniły się istotnie między grupami (P > 0,050).
Wyniki badania wykazały, że MEV90 1,0% lidokainy wynosi 3,83 ml (95% CI [3,19-3,91]), a MEC90 4,0 ml lidokainy wynosi 0,38% (95% CI [0,32-0,41]). Dodatkowo ekstrapolowano, że MEV99 1,0% lidokainy wynosi 3,97 ml (95% CI [3,95-5,29]), a MEC99 4,0 ml lidokainy wynosi 0,47% (95% CI [0,46-2,55]).
W badaniu MEV90 ultrasonograficznie kierowanej SGB z 1% lidokainy, zastosowano 11 kroków objętości, w tym 2 ml, 2,2 ml, 2,4 ml, 2,6 ml, 2,8 ml, 3,0 ml, 3,2 ml, 3,4 ml, 3,6 ml, 3,8 ml i 4,0 ml. Wskaźniki pozytywnej odpowiedzi dla tych różnych objętości wynosiły odpowiednio 0%, 0%, 0%, 0%, 0%, 0%, 66,7%, 70%, 88,9%, 87,5% i 100%. Wśród 58 włączonych pacjentów, czterech doświadczyło chrypki po blokadzie, ale objawy ustąpiły w ciągu 1 godziny po podaniu blokady, a objętość 1% lidokainy powodująca chrypkę u tych osób wynosiła odpowiednio 3,4 ml, 3,6 ml, 3,8 ml i 4,0 ml. W badaniu MEC90 ultrasonograficznie kierowanej SGB z 4 ml lidokainy zastosowano cztery kroki (0,2%, 0,3%, 0,4% i 0,5%), z odpowiadającymi wskaźnikami pozytywnej odpowiedzi wynoszącymi 0%, 61,5%, 96,6% i 100%. Nie wystąpiły żadne działania niepożądane u pacjentów włączonych do badania stężenia.
Jak interpretować wyniki badań SGB w kontekście dotychczasowej praktyki?
SGB jest szeroko stosowana w praktyce klinicznej i ma wartość terapeutyczną w wielu chorobach, takich jak neuralgia popółpaścowa, bezsenność, szumy uszne i porażenie twarzy. Jednak dawka środków znieczulających miejscowo obecnie stosowanych w ultrasonograficznie kierowanych SGB w praktyce klinicznej pozostaje empiryczna. W niniejszym badaniu ujawniono MEV90 i MEC90 SGB przy użyciu metody BCD-UDM. Wyniki wykazały, że MEV90 dla 1% lidokainy w ultrasonograficznie kierowanych SGB wynosiła 3,83 ml (95% CI [3,19-3,91]), podczas gdy MEC90 dla 4,0 ml lidokainy wynosiła 0,38% (95% CI [0,32-0,41]); mogą one służyć jako wartości referencyjne w praktyce klinicznej. Spośród 110 pacjentów włączonych do niniejszego badania, SGB nie powiodła się ogółem u 20. Rys. 2 pokazuje, że dawka lidokainy stosowana w prawie wszystkich przypadkach niepowodzeń była mniejsza niż 90% minimalnej skutecznej dawki, co odzwierciedla wiarygodność i rzetelność naszych wyników.
Kilka poprzednich badań badało optymalną dawkę środków znieczulających miejscowo dla SGB; jednak zdecydowana większość to były randomizowane badania kontrolowane z wykorzystaniem stałych gradientów. Lee i wsp. badali minimalną objętość 0,5% mepiwakainy wymaganą do ultrasonograficznie kierowanych SGB, ustawiając trzy kroki objętościowe (2, 3 i 4 ml), i wykazali, że zwój gwiaździsty może być skutecznie zablokowany przy użyciu 2 ml tego środka znieczulającego. Jung i wsp. badali dawkowanie ropiwakainy, ustawiając cztery kroki objętościowe (6, 4, 3 i 2 ml) i stwierdzili, że optymalna objętość 0,2% ropiwakainy dla ultrasonograficznie kierowanych SGB wynosiła 4 ml. Yoo i wsp. stwierdzili, że 4 ml 1% lidokainy dla ultrasonograficznie kierowanych SGB miało taki sam efekt jak 6 i 8 ml, chociaż 8 ml było związane z wyższą częstością występowania działań niepożądanych; wyniki te były podobne do naszych ustaleń.
Z drugiej strony, niewiele badań badało stężenie środków znieczulających miejscowo stosowanych do SGB, Hardy stwierdził, że minimalne stężenie bupiwakainy wymagane do udanych SGB wynosiło 325-406 μmol/L, ale roztwór bupiwakainy zawierający 5 mmol/L potasu zmniejszył minimalne stężenie do 81-162 μmol/L. W naszym badaniu MEV99 (3,97 ml) uzyskano poprzez ekstrapolację wyników MEV90. W celu zapewnienia, że każde niepowodzenie blokady SGB obserwowane było spowodowane niskim stężeniem środków znieczulających miejscowo, a nie niewystarczającą objętością, oraz biorąc pod uwagę precyzję objętości strzykawek stosowanych w klinice, zdecydowaliśmy się użyć 4 ml do zbadania minimalnego stężenia lidokainy wymaganego dla ultrasonograficznie kierowanej SGB.
Jakie aspekty kliniczne i ograniczenia badania SGB należy znać?
Pojawienie się zespołu Hornera po stronie zablokowanej wskazuje na udaną SGB. Objawia się to zwężeniem źrenicy, opadaniem powieki, zapadnięciem oczu, małym lub brakiem pocenia się po stronie ipsilateralnej, przekrwieniem spojówek, zaczerwienieniem twarzy, przekrwieniem błony śluzowej nosa i podwyższoną temperaturą skóry. Warto zauważyć, że pacjenci świadomie odczuwają ciepło w głowie, twarzy i kończynach górnych po udanym podaniu SGB. Ponadto rozszerzenie naczyń może skutkować wzrostem temperatury skóry ipsilateralnej kończyny górnej o 1-3°C; tę zmianę temperatury można wykryć za pomocą termografii w podczerwieni lub detektorów temperatury skóry. Toshniwal i wsp. wykazali wzrost temperatury ipsilateralnej kończyny po SGB. Stevens i wsp. stwierdzili, że u większości pacjentów wzrost temperatury skóry o 2°C w porównaniu z kontralateralną kończyną implikował całkowitą blokadę współczulną. Zwykle średni wzrost o 1°C-2°C w ipsilateralnej kończynie implikuje udaną SGB, a stopień wzrostu temperatury skóry koreluje ze zmniejszeniem bólu u pacjentów; niemniej jednak, niektóre badania wykazały brak korelacji między zmianami temperatury skóry a długoterminowymi wynikami.
Nasze badanie miało pewne ograniczenia. Po pierwsze, MEV90 i MEC90 w tym badaniu były ograniczone do lidokainy i nie obejmowały innych rodzajów środków znieczulających miejscowo. Po drugie, wiek pacjenta i BMI mogą wpływać na strukturę przestrzenną tkanek szyi. Badani byli w wieku 18-80 lat i mieli BMI 18,0-27,9 kg/m2. W związku z tym wyniki badania nie mają zastosowania do dzieci ani pacjentów z otyłością. Dalsza analiza podgrup powinna być przeprowadzona w przyszłości w celu zbadania różnic dawkowania wśród dzieci, młodzieży i osób starszych. Po trzecie, chociaż mierzono zmianę temperatury skóry po stronie blokady za pomocą termografii w podczerwieni, nie oceniano związku między wielkością zmiany temperatury skóry po podaniu SGB a rokowaniem. Celem naszego badania było określenie najniższej skutecznej dawki lidokainy dla ultrasonograficznie kierowanych SGB, a stan podstawowy nie był taki sam u wszystkich pacjentów. W przyszłości wpływ stopnia podwyższenia temperatury skóry na rokowanie w tych samych warunkach chorobowych będzie obiecującym kierunkiem badań. Wreszcie, podstawowe obserwacje w naszym badaniu dotyczyły zmian związanych z zespołem Hornera i temperaturą skóry w ciągu 10 minut po podaniu SGB, a czas ustąpienia zespołu Hornera nie był szczegółowo śledzony i rejestrowany. Dlatego nasze metryki wyników nie oceniały wpływu różnych objętości i stężeń lidokainy stosowanych w SGB na czas rozpoczęcia i utrzymania. Czy czas inicjacji i utrzymania SGB oraz nasilenie pozytywnych cech wpływają na jej skuteczność, wymaga dalszych badań. Ponadto morfologia, obszary unerwienia i role fizjologiczne zwoju gwiaździstego po obu stronach nie są dokładnie takie same; na przykład regulacja funkcji serca przez obustronne zwoje gwiaździste różni się, i ogólnie, lewa SGB powinna być stosowana do leczenia stanów sercowych. Jednak do tej pory żadne badanie nie badało różnicy w dawkowaniu leków wymaganych do SGB między lewą a prawą stroną. Dlatego przyszłe badania powinny dążyć do udoskonalenia odpowiednich szczegółów w celu zapewnienia precyzji leczenia klinicznego.
Podsumowując, lidokaina może być bezpiecznie stosowana do ultrasonograficznie kierowanej SGB. Dla osób w wieku 18-80 lat z BMI 18,0-27,9 kg/m2 poddawanych ultrasonograficznie kierowanej SGB, MEV90 dla 1% lidokainy wynosi 3,83 ml (95% CI [3,19-3,91]), podczas gdy MEC90 4,0 ml lidokainy dla tej populacji wynosi 0,38% (95% CI [0,32-0,41]).
Podsumowanie
Badanie kliniczne dotyczyło określenia optymalnego dawkowania lidokainy w blokadzie zwoju gwiaździstego (SGB) wykonywanej pod kontrolą USG. Wykorzystując metodologię BCD-UDM na grupie 110 pacjentów, ustalono że minimalna skuteczna objętość 1% lidokainy (MEV90) wynosi 3,83 ml, a minimalne skuteczne stężenie przy objętości 4 ml (MEC90) to 0,38%. Skuteczność blokady potwierdzano wystąpieniem zespołu Hornera lub wzrostem temperatury tkanek o minimum 1°C po stronie zablokowanej. Procedura okazała się bezpieczna i skuteczna w leczeniu różnych dolegliwości bólowych i niebólowych obejmujących obszar głowy, twarzy i kończyn górnych. Badanie wykazało, że zastosowanie ultrasonografii znacząco zwiększa precyzję i bezpieczeństwo zabiegu. Ograniczenia badania dotyczyły m.in. wieku pacjentów (18-80 lat) i BMI (18,0-27,9 kg/m2) oraz braku analizy długoterminowych efektów terapeutycznych.
