Lidokaina w testach COVID-19 – przełom w komforcie diagnostyki

Czy lidokaina poprawia komfort pobierania próbek?

W badaniu randomizowanym przeprowadzonym w szpitalu Chongzuo w Chinach w okresie od marca do maja 2022 roku oceniono skuteczność i bezpieczeństwo stosowania wymazówek nasączonych lidokainą do pobierania próbek w kierunku SARS-CoV-2. Badanie miało na celu określenie, czy taka modyfikacja standardowej procedury może zmniejszyć dyskomfort pacjentów bez wpływu na jakość diagnostyczną pobranych próbek.

Do badania włączono 50 dorosłych pacjentów w wieku 18-65 lat z rozpoznanym COVID-19, wymagających hospitalizacji. Pacjentów losowo przydzielono do grupy eksperymentalnej (n=25), w której próbki pobierano wymazówkami nasączonymi lidokainą (wstrzyknięcie chlorowodorku lidokainy 5ml:0,1g, Shanghai Harvest Pharmaceutical Co., LTD), oraz grupy kontrolnej (n=25), gdzie stosowano standardowe wymazówki. Z badania wykluczono osoby poniżej 18 i powyżej 65 roku życia, kobiety w ciąży i karmiące, pacjentów z alergią na lidokainę oraz osoby z ciężkimi chorobami podstawowymi lub w stanie krytycznym wymagającym leczenia na oddziale intensywnej terapii, zgodnie z wytycznymi “Diagnosis and Treatment Guidelines for COVID-19 (Trial Version 9)”. Badanie uzyskało akceptację komisji etycznej.

Jak przebiega modyfikowany proces pobierania wymazów?

W badanej populacji znalazło się 21 pacjentów bezobjawowych i 29 z łagodnym przebiegiem COVID-19. Główne objawy kliniczne w grupie pacjentów z łagodnym przebiegiem obejmowały gorączkę, kaszel, ból gardła, niedrożność nosa i biegunkę. Próbki pobierano z nosogardzieli i gardła u wszystkich pacjentów przez tę samą profesjonalnie przeszkoloną pielęgniarkę, a dyskomfort oceniano za pomocą wizualnej skali analogowej (VAS) w zakresie od 0 (brak bólu) do 10 (najsilniejszy ból). Pobrane próbki umieszczano w jednorazowych probówkach do pobierania wirusów (Rich Science, Chendu, Chiny) i transportowano do laboratorium testów kwasów nukleinowych na obecność nowego koronawirusa.

Procedura pobierania wymazu obejmowała sprawdzenie informacji o badanym, wyjaśnienie procedury w celu zmniejszenia nerwowości, sprawdzenie jamy nosowej, instrukcje dla pacjenta dotyczące zdjęcia maski i odchylenia głowy do tyłu. Przed otwarciem opakowania wymazówki mierzono odległość od nozdrzy do płatka ucha i zaznaczano odpowiednią pozycję na uchwycie wymazówki. Podczas pobierania próbki delikatnie przytrzymywano głowę badanego jedną ręką, a drugą wprowadzano wymazówkę do nozdrza w kierunku pionowym, aż do osiągnięcia zaznaczonej pozycji, delikatnie obracano ją o 1 obrót, a następnie powoli wyjmowano.

Czy metoda zmniejsza ból i zachowuje jakość diagnostyczną?

Pół godziny po pobraniu próbek pacjentów obserwowano pod kątem powikłań związanych z lidokainą. 6-8 godzin po pobraniu wymazu pacjenci wypełniali kwestionariusz objawów, który obejmował takie objawy jak gorączka, kaszel, ból gardła, niedrożność nosa, kichanie i biegunka.

Wyniki badania wykazały istotne statystycznie zmniejszenie dyskomfortu u pacjentów z grupy eksperymentalnej. Podczas pobierania wymazu z gardła średni wynik VAS wynosił 3,44 ± 1,42 w grupie z lidokainą, w porównaniu do 5,68 ± 0,95 w grupie kontrolnej (p<0,001). Różnica była jeszcze bardziej wyraźna przy pobieraniu wymazu z nosogardzieli: 4,4 ± 1,53 w grupie eksperymentalnej wobec 8,92 ± 0,91 w grupie kontrolnej (p<0,001).

Jak anatomia nosa wpływa na wykrywalność wirusa?

Co istotne, zastosowanie lidokainy nie wpłynęło na jakość diagnostyczną pobranych próbek. Wartości cyklu progowego (Ct) dla genów ORF 1ab (Open Reading Frame) i N (Nucleocapsidencoding) SARS-CoV-2 nie różniły się istotnie między grupami. W przypadku wymazów z gardła, wartość Ct dla genu ORF 1ab wynosiła 34,59 ± 4,22 w grupie eksperymentalnej i 36,01 ± 3,75 w grupie kontrolnej (p=0,215), a dla genu N odpowiednio 34,02 ± 4,22 i 34,34 ± 4,62 (p=0,800). Podobne wyniki uzyskano dla próbek z nosogardzieli: wartość Ct dla genu ORF 1ab wynosiła 27,60 ± 5,52 w grupie eksperymentalnej i 28,79 ± 4,01 w grupie kontrolnej (p=0,385), a dla genu N odpowiednio 26,80 ± 5,44 i 28,70 ± 3,04 (p=0,135).

Badanie wykazało, że próbki pobrane z nosogardzieli generalnie dawały niższe wartości Ct (co wskazuje na wyższe miano wirusa) niż próbki z gardła, potwierdzając obserwacje z wcześniejszych badań o większej czułości testów z materiału pobranego z nosogardzieli. Prawdopodobną przyczyną jest szczególna anatomia jamy nosowej. SARS-CoV-2 jest bardziej skłonny do ukrywania się w błonie śluzowej nosa, a koc śluzowy błony śluzowej nosa może mieć efekt adsorpcji na SARS-CoV-2. Nosogardziel jest pierwszą bramą dla wirusa do inwazji organizmu ludzkiego.

Jakie są wyzwania i ograniczenia w wykorzystaniu lidokainy?

Autorzy podkreślają, że zastosowanie wymazówek nasączonych lidokainą może przynieść dodatkowe korzyści w postaci zmniejszenia ryzyka transmisji wirusa przez ograniczenie odruchów kaszlowych i kichania podczas pobierania próbek. Badanie Kanodii było pierwszym, które wykazało, że zewnętrzne zastosowanie lidokainy zmniejszyło dyskomfort pacjenta bez wpływu na jakość próbki podczas pobierania próbek SARS-CoV-2. Jednak w tamtym badaniu pacjenci ssali pastylki z lidokainą, co można stosować tylko w gardle, a metoda ta jest czasochłonna i kosztowna. W obecnym badaniu zmodyfikowane wymazówki nasączone lidokainą zastosowano zarówno do nosogardzieli, jak i gardła.

W projekcie badania rozważano również inne sposoby podawania lidokainy w postaci aerozoli i sprayów miejscowych, które nie są odpowiednie do stosowania u pacjentów z COVID-19, ponieważ wytwarzają aerozole. Nie zaobserwowano żadnych poważnych reakcji alergicznych związanych z zastosowaniem lidokainy, jedynie nieliczni pacjenci zgłaszali lekko gorzki smak podczas pobierania próbek.

Ograniczeniem badania jest stosunkowo mała liczebność próby, co może nie w pełni odzwierciedlać rzeczywistej sytuacji w różnych grupach wiekowych, płciowych i o różnym przebiegu choroby. Ponadto, ze względu na ograniczoną liczbę pacjentów w regionie, nie utworzono trzeciej grupy placebo. Potrzebne są dalsze badania na większej populacji, aby w pełni potwierdzić bezpieczeństwo i skuteczność tej metody.

Podsumowując, zastosowanie wymazówek nasączonych lidokainą znacząco zmniejsza dyskomfort pacjentów podczas pobierania próbek do testów na SARS-CoV-2, bez negatywnego wpływu na wyniki testów RT-PCR. Metoda ta może być wartościowym udoskonaleniem procedury diagnostycznej, zwiększającym komfort pacjentów i potencjalnie poprawiającym współpracę podczas badań przesiewowych, zwłaszcza w rutynowych badaniach przesiewowych populacji wysokiego ryzyka.

Podsumowanie

Badanie przeprowadzone w szpitalu Chongzuo w Chinach wykazało skuteczność stosowania wymazówek nasączonych lidokainą podczas pobierania próbek w kierunku SARS-CoV-2. W randomizowanym badaniu na 50 pacjentach zaobserwowano znaczące zmniejszenie dyskomfortu w grupie, gdzie zastosowano lidokainę, szczególnie podczas pobierania wymazu z nosogardzieli. Średni wynik w skali bólu VAS był istotnie niższy w grupie eksperymentalnej zarówno dla wymazów z gardła (3,44 vs 5,68), jak i z nosogardzieli (4,4 vs 8,92). Co kluczowe, modyfikacja nie wpłynęła negatywnie na jakość diagnostyczną próbek, co potwierdziły wartości cyklu progowego (Ct) dla genów ORF 1ab i N. Badanie potwierdziło również większą czułość testów z materiału pobranego z nosogardzieli w porównaniu do gardła. Mimo pewnych ograniczeń, takich jak mała liczebność próby, metoda ta może stanowić wartościowe udoskonalenie procedury diagnostycznej COVID-19.